دستگاه آزمایش ضربه قوچ

دستگاه آزمایش ضربه قوچ همراه با سرج تانک

ضربه قوچ که در بعضی از متون فارسی از آن به عنوان  « چکش آبی » هم یاد شده از ترجمه واژه Water Hammer  آمده است. این پدیده در خطوط لوله جریان تحت فشار اتفاق می افتد. در بعضی از سیستم های هیدرولیکی تحت فشار نظیر خطوط انتقال آب ، نفت یا شبکه های توزیع و لوله های آب منتهی به توربین ها ، تونل های آبی ، سیستم های پمپاژ و جریان های ثقلی ، پدیده ضربه قوچ با ایجاد موج های سریع ، زودگذر و میرا موجب خطرات گوناگونی می شود. گاهی اوقات قدرت تخریبی این موج های فشار به حدی است که نتایج  وخیمی به بار می آورد. ترکیدن خطوط لوله در  سیستم های انتقال و شبکه های توزیع ، خرابی و شکسته شدن شیرها ، دریچه های کنترل و پمپ ها از نمونه های بارز تأثیر این پدیده می باشد. برای نمونه در سال 1934 میلادی قدرت تخریبی ضربه قوچ در پروژه ای موجب شده که قطعه ای از اطراف خط لوله به وزن 12 تن تا فاصله 50 متری پرتاب شود. امروزه در کلیه طرح های انتقال آب یا سیستم های انتقال سیالات، بررسی و مطالعه دقیق ضربه قوچ به عنوان یک امر لازم و ضروری می باشد تا با شناخت کامل اثر آن ، برای کنترل اثرات سوء این فرایند تمهیدات مناسب اتخاذ گردد.

طراحی و ساخت این دستگاه توسط مهندس مجید عشوری و مهندس رضا شیرکوند به راهنمایی دکتر حسین افشار در آزمایشگاه مکانیک سیالات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق انجام گرفت.